لزوم بازتعریف حقوق و مسئولیت‌های شهروندی

یکی از لایه‌های مهم در نظام برنامه ریزی شهری، تدوین حقوق و مسئولیت‌های شهری ازجمله منشور حقوق شهرنشینی و شهروندی است که متأسفانه به علت سیطره مبانی سکولار و بی توجهی به تولید محتوا‌های دینی و بومی در این عرصه، همه آن مبتنی بر اسناد بین المللی و اعلامیه جهانی حقوق بشر تدوین و تصویب شده است.

به طبع با چنین زیرساخت‌های نظری، بستر تحول انقلابی در مدیریت شهری آن هم با نگاه تمدنی هیچ گاه فراهم نخواهد شد. وانگهی نفی این نظریه‌ها نیز بدون ارائه جایگزین مناسب به هیچ وجه نتیجه بخش نیست و چه بسا ما را از چالش بدقانونی به بحران بی قانونی نیز بکشاند.

بنابراین، باید دراین زمینه طرحی نو درانداخت و به جای نفی یک سویه در مقام اثبات برآمد.

باتوجه به نکات یادشده و براساس فرمایش‌های حکیمانه رهبر معظم انقلاب مبنی بر بازسازی انقلابی، بدون تردید رهیافت منطقی دراین باره، تدوین حقوق و مسئولیت‌های شهرنشینی و شهروندی برمبنای اسناد بالادستی به ویژه سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و اقتضائات بومی شهر خواهد بود.

تأکید دوره ششم مدیریت شهری بر ترویج سبک زندگی «خادم، زائر، مجاور» و سیاست «خانواده محوری» ۲ شاخص کلیدی در بازسازی نظام برنامه ریزی شهری است که با لحاظ کردن آن، تدوین «منشور حسن هم جواری» مورد تأکید نگارنده این سطور است.

چه زیبا فرموده اند امام صادق (ع) که «حسن الجوار یعمر الدیار؛ حسن هم جواری شهر‌ها را آباد می‌کند».
این حسن هم جواری در ۲ بخش تعریف می‌شود: حسن هم جواری همشهریان مشهدی با بارگاه نورانی حضرت رضا (ع) به عنوان مجاوران آن حضرت و حسن هم جواری همشهریان با یکدیگر در قالب بافت خانواده، همسایه و محلات.

بدون شک اهتمام به تدوین چنین منشوری براساس اقتضائات دینی و بومی با تشکیل یک کارویژه تخصصی از محققان و پژوهشگران این عرصه، سرآغاز مبارکی خواهد بود بر بازسازی انقلابی سند چشم انداز بیست ساله مشهد در افق۱۴۲۴ و برنامه‌های جامع و تفصیلی.